Η πρόσφατη απότομη αύξηση του πληθωρισμού και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού σημαίνει ότι οι κεντρικοί τραπεζίτες πρέπει και πάλι να επικεντρωθούν στο παραδοσιακό τους έργο.
Επειδή ο πληθωρισμός ήταν ελαφρώς κάτω από τον στόχο για πολλά χρόνια, τόσο η ΕΚΤ όσο και η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ επικαιροποίησαν τις στρατηγικές νομισματικής τους πολιτικής. Νωρίτερα φέτος η ΕΚΤ υιοθέτησε έναν νέο συμμετρικό στόχο για τον πληθωρισμό στο 2%. Και το 2020 η Fed δήλωσε ρητά ότι θα επέτρεπε τον πληθωρισμό «μετρίως πάνω από το 2% για κάποιο χρονικό διάστημα» εάν προηγουμένως ήταν επίμονα κάτω από αυτό το επίπεδο.
Αλλά η εποχή του σταθερού χαμηλού πληθωρισμού που οδήγησε αυτές τις αλλαγές έχει ξαφνικά λήξει. Ο πληθωρισμός αυξάνεται πλέον απότομα και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, λόγω του συνδυασμένου αντίκτυπου των μαζικών δημοσιονομικών κινήτρων, της ισχυρότερης από το αναμενόμενο ανάκαμψης της ιδιωτικής ζήτησης, των περιορισμών προσφοράς που απορρέουν από υλικοτεχνική συμφόρηση και των υψηλότερων τιμών ενέργειας.
Στην ευρωζώνη, ο πληθωρισμός εκτινάχθηκε στο πολυετές υψηλό του 4,1% τον Οκτώβριο και στο 4,9% τον Νοέμβριο, το υψηλότερο από την εισαγωγή του ευρώ. Ακόμη και ο βασικός πληθωρισμός, ο οποίος αφαιρεί τις ασταθείς τιμές της ενέργειας και των τροφίμων, είναι τώρα 2,6% και αυξάνεται. Ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ είναι ακόμη υψηλότερος, με τις ετήσιες τιμές καταναλωτή να αυξάνονται κατά 6,2% τον Οκτώβριο.
Ευτυχώς, υπάρχουν ορισμένες ενδείξεις ότι τα συντηρητικά ένστικτα επιστρέφουν. Στις ΗΠΑ αυτό είναι ήδη ξεκάθαρο. Μόνο λίγες μέρες αφότου ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν τον διόρισε για δεύτερη τετραετή θητεία, ο πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ ανέφερε ότι ο πληθωρισμός γινόταν πραγματικός κίνδυνος, απαιτώντας ταχύτερο τέλος του προγράμματος αγοράς ομολόγων της Fed. Έτσι, η Fed φαίνεται να έχει επιστρέψει στον παραδοσιακό τρόπο καταπολέμησης του πληθωρισμού μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Στην ευρωζώνη, η αλλαγή έρχεται πιο αργά, εν μέρει επειδή η διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΚΤ περιλαμβάνει πολύ περισσότερους ανθρώπους. Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ έχει 21 μέλη με δικαίωμα ψήφου (σε σύνολο 25), έναντι μόλις 12 για την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς της FED. Επιπλέον, η υπέρβαση του πληθωρισμού της ευρωζώνης είναι πιο περιορισμένη. Αλλά ακόμη και εδώ πρέπει να αναρωτηθεί κανείς εάν η επείγουσα αγορά ομολόγων εξακολουθεί να απαιτείται σήμερα.
Είναι πολύ νωρίς για να πούμε εάν ο χαμηλός πληθωρισμός θα επιστρέψει σύντομα. Προς το παρόν, ωστόσο, οι κεντρικοί τραπεζίτες πρέπει και πάλι να επικεντρωθούν στο παραδοσιακό τους έργο. Ο υψηλός πληθωρισμός της δεκαετίας του 1970 ξεκίνησε επίσης με τα σημεία συμφόρησης στην παραγωγή και τις αυξανόμενες τιμές της ενέργειας και έγινε ενδημικός επειδή οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πέρασαν πολύ καιρό ελπίζοντας ότι οι πιέσεις στις τιμές θα παραμείνουν παροδικές. Οι σημερινοί κεντρικοί τραπεζίτες πρέπει να ξαναμάθουν αυτό το δύσκολο μάθημα.
